Ziekenhuisapothekers: Volledige voorraad chloroquine leverancier gereserveerd is voor behandeling van COVID-19 patiënten in Nederland.

ZEEWOLDE/UTRECHT – Bij alle schrijnende tekorten die zich in hoog tempo aandienen in de intensive care-zorg voor Nederlandse coronapatiënten, is alvast één element nu veilig gesteld: Chloroquine, van oorsprong een medicijn tegen malaria dat tijdens de Chinese uitbraak herontdekt is vanwege zijn mogelijke werkzaamheid tegen de coronaziekte Covid-19.

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuis Apothekers meldt dat zij de beschikbaarheid van Chloroquine voor Nederland heeft kunnen borgen. De NVZA noemt het antimalariamiddel ‘één van de belangrijkste geneesmiddelen voor de antivirale behandeling’. ,,Wij kunnen hierbij melden”, stelt de vereniging, ,,dat de volledige voorraad chloroquine van de leverancier gereserveerd is voor de behandeling van COVID-19 patiënten in Nederland.” Het middel per patiënt per dag is overigens heel goedkoop: hooguit enkele euro’s. En al jaren verkrijgbaar bij de apotheek.Er wordt hard gewerkt in deze medicijnfabriek die veel apothekersbereidingen maakt.

Maximale steun

De ziekenhuisapothekers zeggen hierbij ‘de maximale steun’ te hebben gekregen van de academische ziekenhuizen bij de aankoop van de complete productie chloroquine van het bedrijf Ace Pharmaceuticals in Zeewolde. De NVZA zegt er nu het volste vertrouwen in te hebben dat er tijdens de coronaepidemie in Nederland geen tekort aan chloroquine zal ontstaan.

Eerder vandaag maakte het ministerie van Volksgezondheid (VWS) bekend dat zij de chloroquine heeft aangekocht; daar blijken echter de ziekenhuisapothekers de initiatiefnemers van. Pogingen van deze website, meerovermedisch.nl , om contact te krijgen met directeur-apotheker Jan Willem Popma van Ace Pharmaceuticals strandden de afgelopen weken enige keren. Popma berichtte absoluut geen tijd te hebben, het bedrijf draait op volle toeren, alle wekenlang. ,,Ik sta momenteel zelf tabletten te produceren”, schreef hij, zodat er geen tijd bleek voor overleg of interviews.

Vage figuren

Ook is duidelijk geworden dat het bedrijf werd lastig gevallen door, naar Popma uiteindelijk bevestigde tegenover het actualiteitenprogramma EenVandaag, ‘vage figuren’, die kennelijk voorraden van het middel in handen wilden krijgen. Het resulteerde in politiebescherming.

Over de werking van chloroquinefosfaat bestaat wetenschappelijk nog altijd onzekerheid. Apotheek.nl meldt op zijn website dat het middel misschien werkt tegen het coronavirus. ,,Maar dit is nog niet zeker. Er wordt onderzoek gedaan om duidelijk te krijgen of dit echt zo is. Artsen geven chloroquine in sommige situaties aan mensen met corona die heel erg ziek zijn en in het ziekenhuis liggen. Als chloroquine werkt, dan worden deze mensen minder ernstig ziek. Maar het is geen oplossing tegen de verspreiding van het virus.” Toch is het middel door het ministerie van Volksgezondheid ‘off-label’ opgenomen als een van de weinige behandelopties tegen het coronavirus. Off-label wil zeggen het gebruiken van een geneesmiddel voor een indicatie of in een dosering waarvoor het geneesmiddel niet geregistreerd werd. Of, zoals nu: als de nood hoog is en er voor een ziekte géén andere behandeling bestaat. Zoals het geval is bij de coronaziekte Covid-19.

Niet alleen wordt Chloroquine veelvuldig voorgeschreven ter voorkoming en behandeling van malaria, maar ook voor de behandeling van bepaalde vormen van gewrichtsreuma, als therapie van een ontstekingsachtige ziekte van de huid en/of de ingewanden (‘Lupus erythematodes).

Guangdong

Een traditioneel Chinees geneeskundig vaktijdschrift op het gebied van tuberculose en luchtwegaandoeningen, meldt: ,,Tot dusver is er nog geen specifiek medicijn tegen Covid-19. Eerdere studies hebben aangetoond dat chloroquinefosfaat (‘Chloroquine’) een breed scala aan antivirale effecten had, waaronder werking tegen het coronavirus. Hier ontdekten we dat het behandelen van de patiënten met de diagnose nieuwe coronavirus-pneumonie (=longontsteking) met chloroquine het slagingspercentage van de behandeling zou kunnen optimaliseren, het verblijf in het ziekenhuis zou verkorten en de uitkomst van de patiënt zou kunnen verbeteren. Om het gebruik van chloroquine bij patiënten met longontsteking door het nieuwe coronavirus te begeleiden en te reguleren, ontwikkelde de multicenter-samenwerkingsgroep van het Department of Science and Technology van de provincie Guangdong en de Gezondheidscommissie van de provincie Guangdong voor chloroquine bij de behandeling van nieuwe coronavirus-pneumonie deze deskundige consensus, na uitgebreide discussie. Het adviseerde chloroquinefosfaattablet, 500 mg tweemaal daags gedurende 10 dagen voor patiënten bij wie de diagnose lichte, matige en ernstige gevallen van nieuwe coronavirus-pneumonie werd gesteld en zonder contra-indicaties voor chloroquine.”

De huidige behandeling in Nederland met Chloroquine is als volgt – Dag 1. De oplaaddosis is 6 tabletten 100 mg chloroquine (chloroquine base of hydroxychloroquine: er zijn twee soorten die beide kunnen) *per os (oftewel: met water innemen), 12 uur later op diezelfde dag nog een keer 3 tabletten van 100 mg. Dus op dag 1 in totaal 900 mg. Dag 2 tot en met dag 5: 2 keer daags 3 tabletten van 100 mg (600 mg op één dag). Het gaat om een korte kuur van 5 dagen.

Een oud middel

Geschiedenis: Chloroquine werd in de jaren 1934-1940 ontdekt door chemici van het eerste grote Zuid-Koreaanse chemische bedrijf LG (‘Lucky Goldstar’, een fabrieksnaam die midden jaren negentig werd opgeheven). Zij ontdekten een aantal 4-aminochinolines, verbindingen  die uiteindelijk de deling van onder meer malariaparasieten tegenging en de vorming van afwijkende auto-immuunlichamen (stoffen gericht tegen lichaamseigen cellen) bleken te kunnen remmen. Maar dat hadden de Zuid-Koreaanse ontdekkers niet onmiddellijk door. Zij onderschatten schromelijk de mogelijkheden van hun vinding. De Franse clinici Schneider en Decourt hadden het wél in de gaten, maar zij hadden weer de naïviteit om vanuit Algiers (de toenmalige naam van Algerije, toen Frans) de Amerikanen van hun bevindingen op de hoogte te stellen. Uiteindelijk introduceerden de Verenigde Staten in 1946 het middel als een Amerikaanse vinding op de markt.

Productiebeeld van fabrikant Ace Pharmaceuticals