Borstkankerscreening naar ‘eens per 3 jaar’

* KANKER WACHT NIET TOT CORONA VOORBIJ IS... * - Uit cijfers blijkt dat door de coronacrisis kankerdiagnoses niet altijd op tijd worden gesteld. Patiënten nemen soms niet of laat contact op met hun (huis)arts. Ze zijn bang dat de arts geen tijd heeft, of vrezen met corona besmet te worden in de wachtkamer. Ook zijn er patiënten met kanker die zich zorgen maken over hun behandeling. Daarom lanceren de Borstkankervereniging Nederland (BVN) en de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) de campagne 'Kanker wacht niet tot corona voorbij is'. Heeft u zorgen over kanker? Of klachten die er eerst niet waren? Blijf daar niet mee rondlopen. Ook als u zorgen heeft over de behandeling is het goed deze te blijven bespreken met de (huis)arts of verpleegkundige. Kijk voor informatie en tips op kankerwachtniet.nl .

Besluit van ministerie Volksgezondheid gaat onvermijdelijk levens kosten…

DEN HAAG – De tweejaarlijkse borstkankerscreening voor vrouwen tussen 50 en 75 jaar gaat voor onbepaalde tijd naar ‘eens per drie jaar’. Vermelde oorzaak: een schrijnend personeelstekort en de niet aflatende corona-epidemie in Nederland.

Daartoe heeft het ministerie van Volksgezondheid (VWS) besloten, na een advies van het RIVM. Volgens de Borstkankervereniging Nederland (BVN) zullen nu – onvermijdelijk – meer vrouwen in Nederland aan borstkanker gaan overlijden.

,,Kanker wordt nu later opgespoord, waardoor mogelijke tevens zwaardere behandelingen nodig zijn”, stelt BVN. Volgens het RIVM zal ‘het jaar uitstel’ tot 57 extra sterfgevallen in een jaar leiden. Tot 2039 leidt dit tot 1.149 extra sterfgevallen, aldus berekende het RIVM.

Tekorten

Het tekort aan radiologisch laboranten, die in (mobiele) borstonderzoekscentra vrouwen begeleiden en röntgenfoto’s maken, is zodanig dat vrouwen al enige tijd niet meer elke twee jaar worden gescreend. De vertraging door het personeelstekort is, naar verluidt, inmiddels opgelopen naar zo’n tweeënhalf jaar. In sommige regio’s zijn de wachttijden 31 maanden, er zijn er ook waar het wachten op de eerstvolgende screeningsoproep 36 maanden op zich laat wachten. Verwacht wordt dat het laborantentekort in 2028 is voorbij is…

Het personeelstekort speelt al zeker vier jaar, en er is in die tijd weinig ondernomen om de tekorten aan te vullen, melden insiders. Verschillende ziekenhuizen hebben aangeboden te helpen bij de screening, maar daar blijkt door RIVM géén gebruik van te zijn gemaakt.

Daarnaast is er door de uitbraak van het nieuwe coronavirus verdere vertraging ontstaan doordat het borstkankeronderzoek enige tijd heeft stilgelegen. Vanaf juni is het onderzoek weer gestart, maar kunnen door de coronamaatregelen minder vrouwen onderzocht worden dan gewoonlijk. RIVM en ministerie grijpen nu de Covid-crisis aan om de reguliere screening om te zetten van ‘eens per twee jaar naar eens in de drie jaar’.

2.000 diagnoses minder

Totaal zijn er in de periode van maart tot september dit jaar al naar schatting ruim tweeduizend borstkankerdiagnoses minder gesteld. Het bevolkingsonderzoek is bedoeld voor vrouwen tussen 50 en 75 jaar, destijds geïntroduceerd met het idee om borstkanker zo vroeg mogelijk op te sporen. Elk jaar worden er 1 miljoen vrouwen gescreend. Daarmee worden jaarlijks 1.400 tot 1.500 sterfgevallen voorkomen. ,,Epidemiologisch gezien is die paar procent extra sterfte te overzien…”, zei epidemioloog Harry de Koning, hoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam donderdag in EenVandaag. Maar hij moest wel erkennen: ,,Voor die 55 tot 57 extra vrouwen die het overkomt, is het natuurlijk een ramp.”

De Borstkankervereniging zegt door het besluit van VWS en RIVM vandaag te zijn overvallen. ,,We begrijpen het ook niet”, zegt een woordvoerster van de BVN. ,,De arbeidsmarktproblematiek bij het RIVM speelt al jaren en er wordt ook al jaren over gesproken. Al sinds de eerste coronagolf, dit voorjaar, proberen wij staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS te bewegen om naar andere mogelijkheden te kijken. Zoals het inzetten van ziekenhuizen voor screening en het bevorderen van de ontwikkeling van alternatieve screeningsmethoden. Hij kan een brief van ons verwachten.”

Opheldering

Inmiddels heeft de Borstkankervereniging het RIVM om opheldering gevraagd: ,,Hoe zijn zij tot dit besluit zijn gekomen? Welke mogelijkheden zijn onderzocht en welke afwegingen zijn er gemaakt? Op welke manier zijn de zorgkosten meegewogen? Waarom is ervoor gekozen om de achterban niet in dit traject te betrekken?”