“Als verpleegkundigen ontevreden zijn met geleverde zorg, dan is er een onacceptabel probleem”

Zeker één patiënt, maar mogelijk meer mensen, onnodig overleden door onveilige toestanden

ALMERE – De veiligheid van patiënten op de intensive care-afdeling van het Almeerse Flevoziekenhuis is volgens de Raad van Bestuur van het polderhospitaal tijdens de coronacrisis vorig jaar “niet in gevaar” geweest.

Zo reageert de leiding op berichtgeving, zaterdag, door het VPRO/Human-radioprogramma Argos als zou de patiëntveiligheid op de Almeerse IC “zo ernstig in gevaar” zijn geweest dat de afdeling eigenlijk had moeten sluiten”. Dit blijkt volgens het onderzoeksprogramma uit een vertrouwelijk intern rapport.

Verwaarloosd

“Zelfs aan de meest basale eisen voor IC-zorg voldeed het ziekenhuis niet”, meldde het programma. “Deskundigen spreken van “een verwaarloosde IC” en “een IC uit de oude doos”. Zij dringen aan op ingrijpende maatregelen.”

Het bestuur van het Flevoziekenhuis erkent dat er sprake was van “ernstig onprofessioneel gedrag”, en dat er problemen in de onderlinge verhoudingen waren die een risico voor de patiëntveiligheid vormden. “Maar feitelijk is de patiëntveiligheid op onze IC niet in gevaar geweest.” De leiding zegt dat het naar haar overtuiging verantwoord was de IC-unit open te houden.

Medisch incident

Argos zegt te hebben gesproken met 12 (oud-)verpleegkundigen, arts-assistenten en andere betrokkenen, die, met feiten en beschrijvingen onderbouwd, aangaven dat er zeker één, maar mogelijk meer patiënten onnodig zijn overleden door de (‘onveilige’) situatie in het ziekenhuis. Meermalen, zo zeggen de verpleegkundigen, hebben zij hierover aan de bel getrokken bij zowel de Raad van Toezicht van het ziekenhuis als de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Aan het overlijden van de door de verpleegkundigen genoemde patiënt zou een medisch incident vooraf zijn gegaan. “Daarnaast blijkt uit interne stukken dat een overlijdensgeval op de afdeling cardiologie indirect te maken had met de situatie op de intensive care”, aldus Argos.

De Raad van Bestuur reageerde vrijdag en zaterdag, voelbaar als door een wesp gestoken, op de website van het ziekenhuis en stelt onmiddellijk “stevig te hebben ingegrepen” en “direct maatregelen te hebben genomen”. Fragment uit die reactie: “Toen de RvB eind oktober 2020 een brief ontving van medewerkers van de IC hebben wij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd meteen geïnformeerd en opdracht gegeven tot een onderzoek.” Ofwel, de zaak sleept nu al zeker anderhalf jaar, en nog altijd is er onvrede bij verpleegkundigen over hoe er met hun klachten is omgesprongen. Zo verwijten zij, in de radioreportage, bestuursvoorzitter Anita Arts, “de afgelopen jaren nauwelijks naar hun noodkreten te hebben geluisterd.”

Luisteren

Deskundigen, door de VPRO-radio geraadpleegd, vinden dat de ziekenhuisleiding veel eerder naar de IC-verpleegkundigen had moeten luisteren en direct had moeten ingrijpen, iets dat de Raad van Bestuur beweert te hebben gedaan.

“Met name op de intensive care zijn de verpleegkundigen ’the backbone’ van je afdeling”, reageert de Rotterdamse intensivist Jan Bakker, hoogleraar IC-geneeskunde en verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum, desgevraagd aldus in de uitzending van Argos: “Die staan 23 uur en 50 minuten aan het bed. De dokter daarentegen spendeert gemiddeld zo’n 10 minuten aan dat bed. Dus als de verpleegkundigen ontevreden zijn met de geleverde zorg, en je kunt of wilt dat niet oplossen, dan heb je een onacceptabel probleem.”

Inmiddels zou de situatie op de Flevo-IC enigszins zijn verbeterd, aldus Argos. Maar de betreffende verpleegkundigen hebben inmiddels hun vertrouwen in de Raad van Bestuur opgezegd.