Mogelijk afvlakking epidemie, maar: ‘Alles kraakt op de Intensive Care’ – nu 356 doden

DEN HAAG – De corona-epidemie in Nederland vertoont op dit moment zeker twee gezichten. Er is het beeld van voorzichtige afvlakking, dus enig ontluikend optimisme, maar op de IC’s in de verschillende ziekenhuizen spelen zich dramatische taferelen af. Vooral in Brabant.

Deze scherpe tegenstelling kwam vandaag naar buiten in een speciale hoorzitting in de Tweede Kamer over de actuele stand van zaken rond de coronacrisis.

Voorzichtig optimisme: De epidemie in Nederland lijkt zich op dit moment niet verder uit te breiden.

Waar velen op hadden gehoopt, in deze ongekende tijden van aanhoudend beklemmend corona-nieuws, klonk ineens voorzichtig optimisme uit de mond prof. dr. Jaap van Dissel, RIVM-directeur van het Centrum Infectieziekten. Enige slagen om de arm houdend, zei hij: ,,De epidemie in Nederland lijkt zich op dit moment niet verder uit te breiden. Het aantal zieken blijft, zoals wij nu zien, vrij stabiel. Iedere persoon die is geïnfecteerd met het coronavirus besmet nu nog maar één ander persoon, en niet twee of drie personen, zoals eerst. Dat effect zal uiteindelijk over enkele weken zichtbaar worden op de intensive care-afdelingen.” Er verstrijken gemiddeld twee weken tussen daadwerkelijke blootstelling aan het virus en de uiteindelijke opname van de geïnfecteerde op een IC-afdeling.

Rug tegen de muur

Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC), schetste een heel andere werkelijkheid. ,,Alles kraakt op dit moment in de intensive care!”, verzuchtte hij. En: ,,Brabant staat werkelijk met zijn rug tegen de muur.”

Volgens Gommers lagen er op vorige week maandag 16 maart totaal 96 coronapatiënten op de Nederlandse intensive care-afdelingen. ,,En afgelopen maandag 23 maart waren dat er 487, een toename van ruim 400 patiënten. Vandaag zijn het er wellicht al een kleine 600. En volgende week 1 april – minder dan een week van nu – zitten we op zo’n elfhonderd patiënten op de IC. Dat betekent 1.100 patiënten mét corona, maar ook nog eens vijfhonderd patiënten zónder corona. Totaal 1600 patiënten, die op 1 april in Nederland op de Intensive Care liggen. Dat aantal IC-bedden hebben we nu niet.”

NVIC-voorzitter Diederik Gommers: Er zijn nu meer Brabantse coronapatiënten in IC’s boven de rivieren, dan in Brabantse ziekenhuizen.

Gommers meldde dat al het mogelijke wordt gedaan om over zes dagen die 1600 IC-bedden te hebben. ,,Het ene ziekenhuis is daar verder mee dan het andere. Vooral in Brabant, omdat de druk daar groter is.” Omdat het water de Brabantse ziekenhuizen tot aan de lippen staat, is in de afgelopen dagen een groot aantal ‘Brabantse’ coronapatiënten overgebracht naar IC-afdelingen elders in het land, aldus de NVIC-voorzitter. Dat gebeurde met ambulances, maar ook met hulp van het Nederlandse leger en helikopters van het Mobiel Medisch Team (MMT). ,,Er zijn nu meer Brabantse coronapatiënten boven de rivieren, dan in Brabantse ziekenhuizen”, zo zei hij. Maar nieuw probleem is, dat ook andere IC’s in het land steeds voller raken. ,,De druk loopt ook daar op. Op het moment is het echt spannend.”

Onder water

De piek van de coronacrisis in Nederland wordt eind mei, begin juni verwacht. Dan zijn er mogelijk 1700 coronapatiënten die IC-zorg nodig hebben. Gommers: ,,Dan hebben we 2200 IC-bedden nodig: 1700 coronabedden plus 500 gewone IC-bedden.” Volgens Gommers is er ook sprake van een totaal ander zicht op de wereld tussen IC-artsen in het zuiden en de rest van het land. ,,Als je in ziekenhuis Bernhoven in Uden bent, dan merk je hoe zwaar dit ziekenhuis het heeft, hoezeer het onder water staat. Bij alle specialisten en iedere medewerker daar draait het om corona. Als je naar het noorden gaat… daar heerst dat nog niet zo. Dus wat je merkt als collega’s uit het zuiden en het noorden met elkaar bellen over ‘Ik moet mijn patiënt kwijt, de spoedeisende hulp loopt over’, dan volgt er nog te vaak de begrijpelijke reactie (in het noorden): ‘Ik ga erover nadenken’. Je mist een beetje de centrale militaire aansturing. Want, er is geen keuze meer.”

Eind mei zijn er 2200 IC-plekken nodig, we hebben er het zijn er nu pas 1150.

Inhakend op de woorden van directeur Van Dissel bevestigt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (op de site rivm.nl) zojuist de mogelijke afvlakking van de epidemie: ,,De afgelopen tijd was het aantal nieuw opgenomen patiënten in het ziekenhuis een oplopende curve. Op dit moment lijkt dit af te vlakken. Dat wijst mogelijk op een voorzichtige afname van de snelheid waarmee het virus zich verspreidt. Dit is een eerste signaal. We kunnen hier geen harde conclusies aan verbinden. De komende dagen moet blijken of er sprake is van een werkelijke afvlakking. Met de cijfers van het aantal ziekenhuisopnamen is met behulp van wiskundige modellen de snelheid van verspreiding van het virus berekend. De snelheid waarmee het virus zich verspreidt lijkt ook af te nemen. Ook hierbij moet de komende dagen blijken of de daling doorzet.”

De realiteit van dit moment is evenwel dat er opnieuw in het afgelopen etmaal veel mensen in Nederland zijn overleden: 80 personen, waardoor de lijst van mensen die door het coronavirus zijn overledenen uitkomt op 356. Er zijn 852 nieuwe infecties bevestigd, waardoor het totaal aantal geïnfecteerde personen uitkomt op 6.412.