LAATSTE NIEUWS - 27-9, 22.30 uur - Het Red Team, een groep externe gezondheidsdeskundigen, adviseert het kabinet het landelijk verplicht stellen van mondneusmaskers: 'Overal in openbare binnenruimten en buiten waar 1½ m niet reëel is'. Een van de leden van dit team, gezondheidseconoom Xander Koolman, stelt: 'Nu een tweede lockdown op ons af komt zonder extra maatregelen, pleiten wij voor het gebruik van mondneusmaskers. Als we hiermee kans maken de lockdown te voorkomen of te verkorten, dan moeten we dit proberen'. Het kabinet lijkt inmiddels gevoelig voor het overnemen van het mondkapjesadvies.

Alle Nederlandse gemeenten melden coronabesmettingen, op 1 gebied na: Schiermonnikoog…

BILTHOVEN – De tweede uitbraak van het coronavirus golft in een straf tempo door het land. In bijna alle Nederlandse gemeenten komt nu corona voor. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zijn meldingen van SARS-CoV2-besmettingen afkomstig uit 354 van de 355 gemeenten.

Schiermonnikoog, een van de Waddeneilanden, is nu de allerlaatste coronavrije gemeente. Op Ameland en Vlieland, die tot nu toe corona-vrij waren, is het virus nu ook vastgesteld. Dat meldt de  burgemeester van Ameland. Op Vlieland deed zich eerder een geïsoleerd geval voor, maar verwijdering van die ene ‘positieve’ persoon van het eiland, maakte Vlieland weer corona-vrij.

Ernstig

Landelijk komt de situatie – na de stadia ‘waakzaam’ en ‘zorgelijk’ – nu snel in de buurt van het risiconiveau ‘ernstig’. Dit hoogste niveau maakt hard ingrijpen door de overheid noodzakelijk, ‘om verdere escalatie te voorkomen en terug te keren naar een beheersbare situatie (waakzaam)’, aldus de rijksoverheid.

Morgen bespreekt het Outbreak Management Team (OMT) de noodsituatie waarin Nederland in minder dan geen tijd terecht is gekomen. Ook de 25 veiligheidsregio’s, die samen het Veiligheidsberaad vormen, bespreken eventuele nieuwe maatregelen. Onduidelijk is nog of die uitsluitend regionaal zijn, of dat de ernst noopt tot verdergaande landelijke maatregelen die dan morgen door het kabinet onmiddellijk worden aangekondigd.

Stormachtig

Het afgelopen weekeinde nam het aantal infecties in bijna stormachtig tempo toe. Tot zondagmorgen 10.00 uur werden er bij het RIVM 2.999 nieuwe besmettingen met het coronavirus gemeld. Gisteren ging het nog om 2.716 personen die positief bevonden werden voor op corona. Vorige week stond de teller nog op 1.667. Als het tempo in de virusverspreiding niet gebroken kan worden komen er over een week 5.000-6.000 nieuwe gevallen per dag bij. En een week later het dubbele daarvan. Vooral in Amsterdam en omgeving zijn de zorgen groot. Ook omringende gemeenten als Diemen en Weesp staan boven in het landelijke lijstje van nieuwe besmettingen.

Analyse

Het zogenoemde Red Team Nederland laat in een analyse aan het kabinet zien dat, bij ongewijzigde groei van de verspreiding, landelijk nog maar twee weken de tijd bestaat om maatregelen te nemen teneinde de reguliere gezondheidszorg intact te laten. ,,Lokaal is die tijd wellicht korter”, stelt het team van externe deskundigen dat geen deel uitmaakt van het Outbreak Management Team.

Op dit moment is, aldus het Red Team, de verspreiding van het virus zodanig dat van effectief indammen geen sprake meer is:

  • Mensen kunnen niet meer snel getest worden.
  • Steeds minder vaak kan de bron worden gevonden en er is te weinig capaciteit om contacten na te bellen.
  • De meeste mensen met klachten gaan niet preventief in quarantaine.
  • Met als gevolg dat het zicht op en controle over het virus verloren gaat: het virus gaat zich vrij verspreiden door de gemeenschap.

Het reproductiegetal R ligt landelijk volgens het RIVM de laatste weken tussen 1,3 en 1,4. Dat betekent dat het aantal nieuwe infecties elke 6 tot 8 dagen verdubbelt. De laatste verdubbeling van het aantal patiënten op de verpleegafdeling en de intensive care duurde 10 dagen.

Drie risico-niveaus, wat betekenen ze en waartoe leiden ze?

Elke week beoordelen de Rijksoverheid, de GGD’en, het RIVM en de veiligheidsregio’s samen de situatie en stellen risiconiveaus vast. Moeten we waakzaam zijn (niveau 1), is de situatie zorgelijk (niveau 2) of is de situatie zelfs ernstig te noemen (niveau 3)? Zo is voor iedereen in één oogopslag duidelijk hoe het ervoor staat met het coronavirus per regio. Afhankelijk van het risiconiveau kunnen bestuurders maatregelen treffen. Daarbij wordt altijd gekeken naar de effecten van de maatregelen op de samenleving en de economie. De maatregelen zijn maatwerk en kunnen per regio verschillen.

  • Waakzaam. Er is sprake van een beheersbare situatie. Het aantal nieuwe besmettingen is laag. Kwetsbare groepen dienen alert te zijn. Het bron-en contactonderzoek is overwegend effectief. Maatregelen worden voldoende nageleefd en zijn te handhaven. Er is voldoende regionale zorgcapaciteit beschikbaar. Aanvullende maatregelen zijn erop gericht om de bestaande aanpak beter te laten functioneren.
  • Zorgelijk. De situatie ontwikkelt zich negatief. Het aantal nieuwe besmettingen neemt toe. Maatwerk is nodig om kwetsbaren groepen te beschermen. Als de situatie voortduurt, wordt het bron- en contactonderzoek ineffectief. Maatregelen worden onvoldoende nageleefd. De druk op de regionale zorgcapaciteit neemt toe. De bestaande aanpak moet met aanvullende maatregelen worden versterkt om de verspreiding van het virus weer onder controle te krijgen en terug te keren naar een beheersbare situatie.
  • Ernstig. Hard ingrijpen is noodzakelijk om verdere escalatie te voorkomen en terug te keren naar een beheersbare situatie (waakzaam). Het aantal nieuwe besmettingen neemt snel toe. Het bron- en contactonderzoek is niet meer effectief, waardoor het zicht op de verspreiding afneemt. Maatregelen worden onvoldoende nageleefd. De regionale zorgcapaciteit is onvoldoende. Maatregelen zijn erop gericht om (regionale) overbelasting van de zorg te voorkomen, kwetsbaren te beschermen en weer zicht op de verspreiding van het virus te krijgen.